Scania, dünya genelinde çekici piyasanın en çok tercih edilen markalarından birisi olmasını kökenlerine bağlıyor. Scania, ilk olarak iki ayrı fabrikada iki ayrı tarzda üretim yapan firmaların birleşmeleri sonucunda meydana geldi. İlk firma, 1891 yılında Vagnfabriks Aktiebolaget i Södertelge (Vabis) olarak İsviçre’nin Södertälje şehrinde vagon, yük vagonu ve atla çekilen tramvay üretmek amaçlı kuruldu.
Bu şirket ilk tamamen İsveçli olan aracının üretimini gerçekleştirdi. 1900’ün başında bir İngiliz bisiklet üreticisi olan Humber & Co şirketi satın alındı. Bundan sonra firmanın ismi Maskinfabriks-aktiebolaget Scania (Scania Makine Üretim Fabrikası) olarak değiştirdi. 1902 yılında ise ilk kamyon üretimi gerçekleştirildi. Bu kamyon 2 silindire sahip 1.5 ton yükleme kapasitesine sahipti ve yaklaşık 12 km/s hıza ulaşabiliyordu.
Scania’nın ilk endüstriyel anlamdaki motoru 1905 yılında geliştirildi. Motor, Stockholm itfaiyesi için su pompa motoru olarak dizayn edildi. Motor 4 silindirli, 24 hp güce, üstten egzantiriğe ve merkezi basınçlı yağlamaya sahipti. 1911 yılında ise İlk İsveçli otobüs Vabris ve Scania firmalarının ortak çabası sonucunda üretildi. Aynı yıl bu iki firmanın birleşmelerinin sonucunda Scania-Vabris fabrikası kuruldu.
Yıl 1912 olduğunda ise firma ilk yangın kamyonunu piyasaya sürdü. Araç, 4 silindirli motora, 60 Hp güce ve yaklaşık 40 km/s hıza sahipti. 1932 yılında firmanın tasarımcısı olan August Nilsson Amerika’ya yaptığı seyahat sonucunda buradaki otobüslerden etkilenerek bir otobüs dizayn etmiştir. Scania, “Bulldog” ismi verilen motor üstü kabinli ve geniş yolcu kapasitesine sahip ilk otobüsünü piyasaya sürdü.
Firma, 1939 yılında ise ilk tümleşik motoru olan “Rotary” motorunu geliştirdi. Motor, sıralı 4, 6 ve 8 silindire sahip olarak sunuluyordu. 1940’lara gelindiğiyse Scania büyük bir adım atarak ilk elektrikli otobüsünü üretti. Bu troleybüsler 1940-51 arasında yaklaşık 120 adet olarak satılmıştı. Şirket, troleybüslerin üretimi için ASEA (ABB) isimli elektrik şirketi ve Hägglund & Söner isimli kaporta üreticisi ile ortak çalışmıştı.
Scania, 1948 yılında yaptığı yeni bir atılımla Volkswagen firmasının İsveç distribütörlüğünü aldı. 1949 yılında ise firma yeni geliştirdiği direkt enjeksiyonlu dayanıklı motoru sayesinde ödüle layık görüldü. Bu motorlar o dönemde o kadar meşhurdu ki halk arasında “400.000 km” motor olarak adlandırılıyordu. Scania, bu dönemde gerçekten tamirsiz-tadilatsız bu kilometrelere kadar gelen sürücü ve çekici sahiplerine “400.000 km” ödülünü takdim etti.
Scania-Vabis, seri üretim olarak turbo teknolojisini uygulan dünyadaki ilk dizel motor üreticisidir. D810 ismi verilen motor, süper şarjlı turbolu motor 11.3 litre hacme ve direkt enjeksiyon sistemine sahip olarak endüstriyel ve deniz araçlarında kullanma amaçlı olarak geliştirildi. Firma gözünü denizaşırı pazarlara dikerek Brezilya’ya bir üretim tesisi açarak üretime başladı. 1961 yılında ise ilk süper şarjlı motora sahip 75 serisi çekiciler piyasaya sürüldü.
Scania-Vabis, 1966 yılında kabin ve karoseri üreticisi olan Be-Ge Karosserifabrik şirketini satın aldı. 1969’da ise o dönemin efsanesi ve en güçlü motoru olan süper şarjlı 8 silindirli 350 Hp 14.0 litre hacmindeki motor geliştirildi. Yine aynı dönemde şirket SAAB isimli otomobil ve uçak üreticisi olan firma ile birleştiğini duyurdu. Scania, 1971 yılında çığır açan bir devrime imza atarak ilk en sessiz otobüsü geliştirdi.
“CR111 M“ adı verilen otobüs şehir içi ulaşımda kullanılmak üzere geliştirildi. Yapılan yalıtım çalışmaları sonucunda yaklaşık olarak bir otomobil kadar az çalışma sesine sahipti. 1982 yılında ise yeni K şasili şehir içi ve uzun yol otobüsleri görücüye çıktı. Bu otobüsler 11 litre hacimli, turbo şarjlı, 6 silindire sahip ve 305 Hp güce sahipti. Firma, otobüs sektöründeki bu başarısını 1989 yılında da devam ettirerek ilk Etanol yakıtlı otobüsünü geliştirdi. Scania, dizel ile aynı çalışma prensibine sahip yeni bir motor geliştirerek Etanol yakıtıyla çalışabilecek şekilde piyasaya sundu.
1993 yılında ise sürücüleri çok sevindirecek olan bir gelişme yaşandı. Scania o döneme damgasını vuran Retarder sistemini tanıttı. Halk tabiriyle motor freni olarak bilinen bu sistem çekicilerin fren balatalarına binen yükü azaltarak motoru kompresyon yoluyla yavaşlatabilen mükemmel bir sistemdi. Şirket, 1995 yılına gelindiğinde ise SAAB ile olan ortaklığına son vererek tekrardan yalnız başına Scania olarak isimlendirildi.
Firma o dönemin popüler modelleri arasında yer alan 4 serisi ile 1996 yılının “Truck of the Year” (Yılın Çekicisi) seçilmiştir. 2000 yılına gelindiğinde ise 1.000.000. araç üretildi ve banttan indirildi. 2009’da şirket başarılı modeli olan R serisi sayesinde “Truck of the Year” (Yılın Çekicisi) ödülünü almıştır. 2010 yılında firma yine bir ilke imza atarak o dönemin dünyanın en güçlü çekici motorunu geliştirdi. Motor, 8 silindire sahip bu motor 730 Hp güç ve 3.500 Nm tork üretebiliyordu.
2012 yılında firma İsveç içerisinde sattığı çoğu aracını dizel yakıtı yerine daha verimli ve daha çevreci olan bioetanol yakıtıyla birlikte sunarak karbon salınımını %70 civarında azaltmayı başardı. Scania çağa uydurarak elektrikli ve hibrit araçlar geliştirmeye başladı. Bunun sonucunda 2020 yılında tamamen elektrikli olarak geliştirdiği ilk modeli ile şehir içi kullanım amacıyla 250 km’ye kadar menzil sunan bir model geliştirdi. Firma halen çekici piyasanın önde gelen liderleri arasında yer almaya devam etmektedir.
Scania Logosunun Anlamı..
Scania’nın logosunda bulunan gövdesi aslan, kafası ve kanatları kartal olan mitoloji yaratığı “Griffin” güç, çeviklik, değeri keşfetme ve koruma anlamları içeriyor.
Şu anda Scania, dünya çapında yaklaşık 50.000 çalışanı ve 100’den fazla ülkede distribütör ve bayi ağı ile karayolu taşımacılığına hizmet verirken, sahip olduğu dünyanın en büyük AR-GE merkezilerinden biri ile sektöre çözüm üretmektedir.
Türkiye’de Scania
Türkiye’de, Doğuş Otomotiv Servis ve Ticaret A.Ş. tarafından faaliyetleri sürdürülmekte olan Scania; Doğuş Otomotiv bünyesinde bulunan toplam 20 Yetkili Satıcı ve Servis noktası, orijinal yedek parça bulunabilirliği ve acil yol yardım hizmetleri ile kullanıcılarının ihtiyaçlarına her alanda cevap vermektedir.
Derleme- Yazar: Soner ÜNLÜER