Ford Ne Zaman Kuruldu? Ford Trucks Ne Zaman Kuruldu? Ford Otosan’ın Yol Hikayesi
1800’lerin sonu otomobil üretiminde devrimlerin ve ilklerin yaşandığı bir dönemde Henry Ford isimli Amerikalı mühendiste kendi otomobilini üretmeyi başarmıştı. İlk aracına Model A ismini veren Ford, sonrasında iki adet daha geliştirdi. 1900’lü yıllarda toplamda 3 adet ürettiği model bulunuyordu. Bu modellerden Model C olarak bilinen model aslında Ford Delivery Car (Ford Taşıma Aracı) ismiyle ünlenmişti. Bu araç ilk taşıma amaçlı kamyonete benzer yapısıyla dikkat çekmişti. 1910’lara gelindiğindeyse Model T olarak bilinen ilk kamyon-kamyonet formunda araç görücüye çıktı.
Model T, 1914 yılında üzerinde itfaiye hortumu ve merdiveni bulunan bir şekilde 4 silindirli ve 20 hp motora sahip halde satışa çıkmıştı. Ford, böylelikle ilk ticari ve ağır vasıta aracını geliştirmiş oldu. 1917 yılında ise Model TT ile birlikte Ford resmi olarak ağır vasıta sektörüne atılmış oldu. Bu model yaklaşık 1 ton taşıma kapasitesine ve 3 kişiye kadar da insan taşıma kapasitesine sahipti. Bu yıllarda 1.dünya savaşının sürmesi ve askeri araçlara olan ihtiyaçtan dolayı Model TT üzerinde yapılan geliştirmeler ile birlikte ilk ambülans benzeri sağlık kamyoneti geliştirildi. Bununla birlikte yine askeri hizmete amaçlı olarak kasalı ve tenteli askeri kamyonetler üretildi. Bu kamyonetler üretildiği dönemde ise resmen satış rekorları kırdı. Yaklaşık olarak 35.000 adet seri üretime sahipti.
Ford Motor Company(Ford Araç Şirketi), o dönemde 270.000 adet kamyonet satmıştı ve bu da neredeyse pazarın çoğunluğunu kaplamak demekti. İkinci dünya savaşının başladığı dönemde, Almanya’nın ve Rusya’nın savaşta bulunması Ford’un kendini yeni bir dünyaya ve pazara açması gerekliliğini hissettirdi. Bu amaçla Ford Germany adı altında yeni bir fabrika açıldı.
Burada ise savaş için gerekli ağır vasıta üretimi gerçekleşecekti. Savaşın etkileri bitip ticaret ve yaşam koşulları normale döndüğünde ise ilk ticari kamyonet F serisi kamyonetler görücüye çıktı. F1-F2-F3 kodlarıyla üç ayrı yapıda satışa sunuldu. F1 modeli, yaklaşık yarım ton taşıma kapasitesine sahip modeldi. F2 modeli, yaklaşık 1 ton ve F3 modeli ise yaklaşık 1,5 ton taşıma kapasitesine sahipti. 1950’lerde bu kamyonetler çok meşhur hale gelmişti.
Bir fikirle başlayan yolculuk: Ford Trucks Türkiye!
1950’lerde Ford git gide ünlenmiş ve Avrupa’ya iyice kendine yer edinmeğe başlamıştı. Avrupa’da İngiltere ve Almanya’da fabrikalarını kuruş olan Ford başarılı satış rakamlarını yakalayınca ister istemez tüm dünyanın ilgisini çekmişti. Ülkemizde o yıllarda ticari faaliyetlerini geliştirmek için çalışmalar yapılıyordu. O dönemin başarılı iş adamlarından Vehbi Koç’un ilgisini çeken Ford şirketi ülkemiz için en büyük yatırımlarından birisine vesile oldu. Koç, bu firma ile yaptığı görüşmeler sonucunda ülkemizde bir Ford otomobil fabrikası açmayı kararlaştırdı.
Bu fikrin sonucunda 1959 yılında Ford ile imzaladığı sözleşme sonucunda Ford Otosan olarak Eskişehir’de kuruldu. Bu fabrikada otomobil montaj fabrikası olmasına karşın ilk kamyon montajı 1960 yılında gerçekleşti. Bu dönemde ünlü olan F600 modeli olan kamyonda bu fabrikada üretildi. Yakaladıkları güzel satış rakamları ile birlikte 1966-1983 yılları arasında D serisi olarak bilinen iki önemli model D750 ve D1210 modellerinin üretimleri gerçekleştirildi. Bu Ford Cargo serisi kamyonlarla ile 65.000 adet satışa ulaşıp neredeyse pazarın sahibi haline geldi.
Başarılı giden satışlar ve üretimler sonucunda 1979 yılında yerli motor ve kamyon üretme amacıyla çalışmalara başlandı. Bu fabrikada yeni motor teknolojileri geliştirmek ve bağımsız olarak kamyon üretilme amaçlamıştı. Bu fikrin ilk meyvelerini ise 1985 yılında yenir bir motor geliştirerek aldılar. Firma Dovertech ismi ile geliştirdiği yeni motor teknolojisini Cargo serisi kamyonlarında kullanmaya başladı. Efsane hale gelen ülkemizde çok bilinen 1812 Cargo modelleri 1985-1998 yılları arasına kadar üretildi.
Devam eden ARGE çalışmalarının sonucunda ise 2003 yılında ilk yerli ve milli kamyon motorumuz üretilmiş oldu. Ecotorq ismi verilen teknoloji ile geliştirilen bu motor, 7.3 lt silindir hacminde 260PS/320PS/360PS/380 PS güce sahipti. Bu motorlar H298 serisi Cargo kamyonlarda kullanmaya başlandı. 2007 yılına gelindiğinde ise, %100 yerli yeni bir seri 9.0L motor hacmine sahip Ecotorq motor sahneye çıkmıştı. Bu yeni seri motor ise H476 serisi kamyonlar da ve çekicilerde kullanılmaya başlandı.
Yıllar geçtikçe artan teknolojiler ve rekabet ile birlikte güçlü, teknolojik ve düşük yakıt tüketimine sahip ağır vasıta araçların geliştirilmesine ihtiyaç duyuluyordu. 2010 yılların başında, İnşaat sektörüne hizmete yönelik yeni Cargo serisi kamyonlar görücüye çıkarıldı. Euro5 motora sahip yeni verimli ve teknolojik Ecotorq motor geliştirildi. Bu motor 460 PS güce sahip ve 2100 Nm torka sahip olarak 1846T çekici modeli ile satışa sunulmuştu. Bu modellerin satışlarının başarasından dolayı şirket yeni pazarlar arayışına girdi ve bunun sonucu olarak Çin’in en büyük kamyon üreticilerinden olan JMC ile teknoloji lisansı anlaşması yapıldı.
Bunun sonucunda Ecotorq motorlar bu firmanın ürettiği kamyonlarda kullanılmaya başlandı. 2010’lu yılların ikinci yarısında ise yeni nesil 9.0L ve 13.0L hacme sahip Euro3-5-6 emisyon değerli yeni kamyonlar piyasaya sürüldü. 2020’li yıllara gelindiğinde ise yeni sürüşü ve konforu arttıran yenilikler ortaya çıktı. F-MAX, ismiyle geliştirilen yeni çekici çok ilgi görerek Avrupa da “Uluslararası Yılın Kamyonu” ödülünü almıştır. 2021 yılında ise yine ülkemiz adına gurur verici olan ilk yerli ve milli şanzıman Ford Otosan fabrikalarında geliştirildi.
8 milyon avro yatırım ve TÜBİTAK’ın 13,5 milyon TL tutarında Ar-Ge teşviki ile Ford Otosan mühendisleri tarafından tasarlanıp geliştirilen ilk ve tek yerli Ecotorq şanzıman 230 mühendisin, 5 yılda tasarım, test ve geliştirme aşamalarını tamamladığı Türkiye’nin ilk ve tek yerli şanzımanı, 1 milyon km’yi aşkın yolda, farklı ve zorlu koşullarda test edildi. Firma günümüzde halen Avrupa, Ortadoğu, Uzakdoğu’da büyümeğe ve yatırımlarına devam etmektedir.
Yazar: Soner ÜNLÜER